Türk cumhuriyetlerinin diaspora teşkilatlarının dünyanın her yerinde koordineli olarak çalışması ile ilgili faaliyetler artarak devam ediyor. Bu bağlamda, 8-9 Şubat 2019 tarihlerinde Türk Konseyi çerçevesinde gerçekleştirilen 5. Diaspora Temas Grubu Toplantısı’na Azerbaycan’ın başkenti Bakü ev sahipliği yaptı. 8 Şubat 2019 tarihinde Bakü’de Şeref Yolu, Şehitler Hıyabanı ve Bakü Türk Şehitleri Anıtı ziyareti ile başlayan toplantıya Türk cumhuriyetlerine üye ülkelerden birçok üst düzey resmi yetkili katılım sağladı.
Azerbaycan Cumhuriyeti Diaspora İşlerinden Sorumlu Devlet Komitesi’nde gerçekleştirilen toplantıya, Komitenin Başkanı Fuad Muradov, aynı komitenin Başkan Birinci Yardımcısı Valeh Hajiyev, Türkiye Cumhuriyeti’nin Azerbaycan Büyükelçisi Erkan Özoral, Türkiye Cumhuriyeti Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları (YTB) Başkan Yardımcısı Abdulhadi Turus, Kazakistan Cumhuriyeti Sosyal Kalkınma Bakanlığı Diaspora ile İletişimden Sorumlu Kamu İzin Komitesi ve Etkileşim Ofisi Başkanı Meiram Imanbayev, Kırgız Cumhuriyeti Devlet Göç Hizmetleri Temsilcisi Galieva Jarkhinay, üye devletlerden ilgili uzmanların yanı sıra, Bakü`deki üye devletlerin elçiliklerinin temsilcileri ve TürkPA, Türk Kültür ve Miras Vakfı ve TİKA ofisi temsilcileri de katıldı. Toplantıların moderatörlüğünü, Türk Konseyi Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Ömer Kocaman yaptı.
Azerbaycan Cumhuriyeti Diaspora İşlerinden Sorumlu Devlet Komitesi Başkanı Fuad Muradov, Mustafa Kemal Atatürk ve Haydar Aliyev’in tarihsel rollerinin altını çizerek, Türk dili konuşan ülkeler arasındaki yakınlığın fikri önemine değindi. Muradov, konuşmasında ayrıca toplantının Türkçe konuşan diasporalar arasındaki iş birliğinin daha da güçlendirilmesine katkıda bulunacağına duyduğu inancı vurguladı. Komite Başkanı Muradov, Türk Konseyi üyesi ülkelerin diasporalarının ortak eylemlerin önemini vurgulayarak katılımcılara 26 Şubat 1992 tarihinde insanlık tarihine kara bir leke olarak geçen Hocalı Soykırımı’nın yaklaşmakta olan yıldönümünü hatırlattı. Her yıl Hocalı kurbanlarının Türk dili konuşan ülkeler başta olmak üzere dünyanın her yanında anıldığını ve bu tür etkinliklerin ortaklaşa düzenlenmesinin öneminin altını çizdi. Küreselleşme ve diaspora arasındaki ilişkiye de değinen Muradov, küreselleşmenin artılarının yanında toplumda bazı sorunlara da yol açtığına dikkat çekti. Konuşmasında “Küreselleşmeye karşı milli ve manevi değerleri korumalıyız. Değerlerimizi küreselleşmeye kurban etmemeliyiz. Diasporalarımızın beraber faaliyet göstermesi lazım. Bu birlik sayesinde milli ve manevi değerlerimizi küreselleşmeye karşı koruyabiliriz” sözlerini dile getirdi.
YTB Başkan Yardımcısı Turus ise yaptığı konuşmasında son yıllardaki gelişmelerin devletler arası iş birliğini mühim bir hale getirdiği belirtti. YTB olarak Türk dünyasına yönelik birçok projeyi hayata geçirdiklerini ifade eden Turus, ülkelerin diasporaları arasındaki iletişimi ve iş birliğini daha da ileri seviyelere taşımak için faaliyetlerine devam edeceklerini söyledi.
Toplantının moderatörlüğünü yürüten Türk Konseyi Genel Sekreter Yardımcısı Ömer Kocaman ise Türk Konseyi’ne üye olan devletlerin diasporalarının ortak bir hareket anlayışı benimsemesi gerektiğini ve ülkelere karşı olumsuz faaliyetler karşısında birlikte tepki göstermelerini istediklerini ifade etti. Kocaman bununla birlikte, 8 Kasım 2018 tarihinde Ankara’da düzenlenmiş olan Türk Konseyi Diaspora İşlerinden Sorumlu Bakanlar/Kurum Başkanlarının 3. Toplantısı’nın kararlarının uygulanması açısından önemini kaydetti.
Toplantıda Azerbaycan Diaspora İşlerinden Sorumlu Devlet Komitesi ve YTB temsilcileri, kurumlarının hukuki altyapıları, kurumsal teşkilat yapıları, kendi ülkelerindeki ve yurtdışındaki faaliyetleri hakkında bilgiler içeren birer sunum yaparak Kazakistan’dan ve Kırgızistan’dan toplantıya iştirak eden mevkidaşları ile tecrübe ve deneyim paylaşımında bulundular. Bakü’de gerçekleştirilen toplantıda kabul edilen eylem planına göre ise eylül ayında Kazakistan'ın Türkistan kentinde Türk Konseyi Diasporadan Sorumlu Bakanlık ve Yetkili Kurumların 4. Toplantısı, kasım ayında ise Türkiye'de Türk Konseyi 2. Diaspora Forumu düzenlenecek.
