2019 yılının son ayı, Bakü adeta Türk Bakanların çıkarmasına sahne oldu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ve Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan Aralık ayında Azerbaycan Cumhuriyeti’nin başkenti Bakü’yü ziyaret ederek önemli temaslarda bulundular. Türkiye Cumhuriyeti’nin önemli bakanlıklarının tepe isimlerinin art arda kardeş Azerbaycan’a gerçekleştirdiği ziyaretler ilişkilerin stratejik düzeyini ortaya koyan kritik bir gösterge olarak değerlendirildi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan BaküTel 2019’u Ziyaret Etti
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, çeşitli temaslarda bulunmak üzere 1-3 Aralık 2019 tarihleri arasında Bakü’deydi. Turhan, Bakü’de Bakutel-2019 Uluslararası Telekomünikasyon ve Bilgi Teknolojileri Fuarı’nı ziyaret etti. Bu yıl 25. düzenlenen Bakutel-2019 fuarında, Azerbaycan ve Türkiye’nin yanında 23 ülkeden 240’a yakın şirket yer aldı. Bakan Turhan, fuar kapsamında TÜRKSAT, PTT AVM ve Türk Telekom’un bulunduğu Türkiye standını ziyaret etti.
Görüşmeler sonrasında açıklamalarda bulunan Bakan Turhan, iletişim alanında yaşanan gelişmelerin hızına dikkat çekerek bu eğilimi göremeyen ülkelerin kaçınılmaz bir kayıp içerisinde olacağını kaydetti. Her alanda olduğu gibi Azerbaycan ile iletişim alanındaki ilişkilerin de en üst düzeyde olduğunu belirten Bakan Turhan, karşılıklı olarak elektronik imza konusunda gerekli hazırlıkların yapıldığını, tamamlandığını ve bundan sonra Azerbaycan ile Türkiye arasındaki işlemlerin artık çok daha hızlı, çok daha çabuk bir şekilde yapılabileceğini kaydetti.
‘Azerbaycan Orta Kuşağın En Önemli Durağı’
Bakanın gündeminde Bakü- Tiflis- Kars demir yolu projesi de vardı. Bakan Turhan Azerbaycan’ın stratejik önemini şu sözlerle ifade etti: "Azerbaycan bizim Kafkasya’da, Orta Asya’da, Uzak Doğu’daki bütün ekonomik faaliyetlerin pazara taşınması konusunda Bakü-Tiflis-Kars demir yolu başta olmak üzere ve bu Ortak Kuşak dediğimiz Çin’den Avrupa’ya kadar uzanan demir yolu hattının da önemli duraklarından biridir. Dolayısıyla bu manada Azerbaycan bu Ortak Kuşak koridorunun kilit ülkelerden de biridir. Azerbaycan’la olan bu manada ilişkilerimiz, ortak çalışmalarımız çok önemlidir ve bu bildiğiniz gibi 6 Kasım’da da Çin’den kalkan tren bu koridoru, Orta Kuşağı kullanarak Avrupa’ya ulaştı. Bundan sonra da bu nakliyat hizmetleri tüm bu koridorun etrafında bulunan ülkelerin mallarını taşıma hizmeti görecek. Daha hızlı, daha çabuk mallar güvenli bir şekilde pazarlara ulaşmış olacak”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından da kabul edildi. Cumhurbaşkanı Aliyev ve Bakan Turhan, Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ulaştırma iş birliği hususunda görüş alış verişinde bulundu.
Bakan Turhan ile aynı tarihlerde Emniyet Genel Müdürü Mehmet Aktaş da ikili temaslarda bulunmak üzere Bakü’deydi. Aktaş ziyareti kapsamında Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Tehlikesizlik Hizmeti Başkanı Ali Nağıyev ve İçişleri Bakanı Vilayet Eyvazov ile bir araya geldi.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin Bakü Temasları: Tek Millet Üç Devlet Bakü’de Buluştu
Bakü’ye ikinci önemli ziyaret Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından gerçekleştirildi. Hazar’ın incisi Bakü Aralık ayında ‘tek millet üç devlet’in Tarım Bakanları’nın buluşmasına ev sahipliği yaptı. Bu buluşmanın tarafları Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Azerbaycan Cumhuriyeti Tarım Bakanı İnam Kerimov ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz’du.
Buluşmanın ev sahibi Türkiye Cumhuriyeti Bakü Büyükelçisi Erkan Özoral oldu. Üç Türk Cumhuriyeti’nin bakanları Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Tarım Bakanları 6. Toplantısı için Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de idi.
Türkiye Bakü Büyükelçiliği’nde bir araya gelen Bakanlar, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Tarım Bakanları 6. Toplantısı öncesinde Teşkilat üyesi ülkelerin tarım politikalarına ilişkin görüş alış verişinde bulunuldu. Görüşmede, Kars milletvekili ve Tarım, Orman ve Köy işleri Komisyonu Başkanı Yunus Kılıç, İstanbul milletvekili ve Türkiye Azerbaycan Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Şamil Ayrım da bulundu.
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Tarım Bakanları toplantısında Pakdemirli, toplantı kapsamında üye ülkelere hitaben bir konuşma yaptı ve teşkilat üyesi bazı ülkelerin tarım bakanları ile baş başa görüşmeler gerçekleştirdi.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın Bakü Temasları
Aralık ayında Bakü’ye gerçekleştirilen önemli ziyaretlerden biri de Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın ziyareti idi. Bakan Pekcan, temaslarına Azerbaycan’ın umum milli lideri Haydar Aliyev’in mezarını ve Azerbaycan-Türk şehitliklerini ziyaret ederek başladı. Azerbaycan’ın merhum lideri Haydar Aliyev’in mezarına çiçek bırakan Bakan Pekcan, saygı duruşunda bulundu. Bakan Pekcan, Azerbaycan ve Türk şehitliklerini de ziyaret ederek anıtlara çelenk bıraktı. Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Şahin Mustafayev, Ekonomi Bakanı Mikayıl Cabbarov ve Gümrük Komitesi Başkanı Sefer Mehdiyev ile de ikili görüşmeler gerçekleştiren Pekcan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından da kabul edildi.
Azerbaycan ile ilişkilere son derece önem verildiğini belirten Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "Türk iş adamlarının buradaki yatırımları için ve ticaretin artırılması için her türlü engeli ortadan kaldırmak üzere bizim teknik komitelerimiz bugünden itibaren her iki bakanlık olarak çalışmaya başlayacaklar" ifadelerini kullandı.
Bakan Pekcan, "Kendi potansiyelimizi ortaya çıkaracak girişimlerde bulunmalıyız, bunu fırsata çevirmeliyiz ve Azerbaycan’la bu işbirliği imkanlarını geliştirilmesi için de bu dönemin çok iyi bir fırsat olduğunu görüyorum. Sayın Başkanın da, Sayın Cumhurbaşkanımızın sonuna kadar destekleri var bu konuda" dedi.
Pekcan’dan Tercihli Ticaret Anlaşması Müjdesi
Ruhsar Pekcan Tercihli Ticaret Anlaşması’nda sona gelindiğini müjdesini de verdi. Pekcan anlaşmanın imzaya hazır hale geldiğini ifade ederek ‘İnşallah Cumhurbaşkanlarımızın huzurunda Stratejik İşbirliği Toplantısı'nda imzalanacak hale geldi. İnşallah daha sonra kapsamını da genişleterek iki ülkenin iş insanlarının önünü daha çok açacağız" şeklinde konuştu. Nahçıvan ile olan ticarete de önem verdiklerini bildiren Pekcan, buraya özel bazı ticari avantajlar getireceklerini kaydetti.
Pekcan’ın açıklamalarına karşılık Azerbaycanlı mevkidaşı tarafından da iki ülke ticaretine ilişkin önemli mesajlar geldi. Azerbaycan Ekonomi Bakanı Cabbarov da 15 milyar dolar ticaret hacmi hedefinden şimdilik uzak olduklarını fakat bu hedefe mutlaka ulaşacaklarını söyledi.
Şubat 2020'de Azerbaycanlı ve Türk iş adamlarının da katılımıyla Azerbaycan'da yatırım olanaklarının tanıtılacağı toplantı düzenleneceğini bildiren Cabbarov, "Azerbaycan ekonomisi Türk ekonomisi ve yatırımı için açıktır. Ekonomik reformları derinleştiriyoruz. Türk iş adamları için yardımcı olmaya hazırız." bilgisini verdi.
Ruhsar Pekcan’ı kabulünde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Türkiye'de Azerbaycan yatırımlarının artırılacağı müjdesini verdi. Görüşmede Cumhurbaşkanı Aliyev, 2019'un Türkiye-Azerbaycan ilişkileri açısından başarılı bir yıl olduğunu, devlet başkanları ve bakanlar arasındaki temaslar ile uluslararası etkinliklerdeki görüşmelerin iki ülke arasındaki birliği daha da pekiştirdiğini belirtti.
Aliyev, Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin özel önem taşıdığını ve bu ilişkilerin bugün en yüksek düzeyde olduğunu vurgulayarak, ekonomi, yatırım, enerji, ulaştırma ve kültür alanlarında sıkı iş birliği içerisinde olduklarını, başarıyla iş birliği yapmadıkları hiçbir alanın bulunmadığını ifade etti.
Yıl içerisinde TANAP'ın Avrupa sınırına ulaştığını ve bu tarihi olaya beraber şahit olduklarını söyleyen Aliyev, Güney Gaz Koridorunun gelecek yıl faaliyete başlayacağından ve birlikte hayata geçirdikleri bu mega projenin tamamlanacağından emin olduğunu bildirdi.
Aliyev: Türkiye'ye yaptığımız yatırım 20 milyar dolara ulaşacak
Aliyev, karşılıklı yatırımlar konusunda da iyi sonuçlar olduğunu söyleyerek, "Azerbaycan, bugüne kadar Türkiye'ye 17 milyar dolardan fazla, Türkiye ise Azerbaycan'a 12 milyar dolardan fazla sermaye yatırdı. SOCAR'ın yeni planları, yeni yatırım projeleri var. Bunlar da hayata geçince bizim Türkiye'ye yaptığımız yatırım 20 milyar dolara ulaşacak. Bu da bizim kardeşliğimizin göstergesidir. Çünkü sadece birbirine bu kadar sıkı bağlı ülkeler, birbirlerinin ekonomisine bu kadar yatırım yapabilir." şeklinde konuştu.
Azerbaycan'da yüzlerce Türk şirketinin faaliyet göstermesinden memnun olduklarını belirten Aliyev, şunları söyledi:
"Onlar bizim için çok önemli projelerde, özellikle inşaat ve sanayi projelerinde yer alıyor. Bakü'de çok sayıda yapının inşaat, tasarım ve mimarisinde Türk şirketlerin izi var. Devlet tarafından yapılan projeleri hayata geçiren yabancı şirketler arasında Türkler çoğunlukta. Bu da doğal. Çünkü biz her alanda birbirimizi destekliyoruz. Karşılıklı ticaret hacmi da artıyor. Zaten hazır olan tercihli ticaret anlaşması imzalandıktan sonra ticaret hacmi daha da artacaktır."
Azerbaycan’ın Türkiye’deki en büyük yatırımcısı olan SOCAR’da görüşmelerin konusu oldu. Pekcan, "SOCAR'ın Türkiye'deki yatırımları bizim için son derece önemli. Biz tüm desteğimizle SOCAR'ın yanındayız. İnşallah yeni yatırımlar da bekliyoruz. Şubat ayında Türkiye'de Azerbaycan'ın yatırım ortamıyla ilgili toplantı düzenlemeyi planlıyoruz." dedi.
Azerbaycan Ekonomi Bakanı Cabbarov da 15 milyar dolar ticaret hacmi hedefinden şimdilik uzak olduklarını fakat bu hedefe mutlaka ulaşacaklarını söyledi. Şubat 2020'de Azerbaycanlı ve Türk iş adamlarının da katılımıyla Azerbaycan'da yatırım olanaklarının tanıtılacağı toplantı düzenleneceğini bildiren Cabbarov, "Azerbaycan ekonomisi Türk ekonomisi ve yatırımı için açıktır. Ekonomik reformları derinleştiriyoruz. Türk iş adamları için yardımcı olmaya hazırız." bilgisini verdi.
İş dünyasının iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine yönelik öneri, talep ve beklentilerin ele alınacağı toplantılara Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak ile Türk-Azerbaycan İş Konseyi Başkanı Selçuk Akat'ın yanı sıra Azerbaycan'da yatırımları ve ticari ilişkileri bulunan iş insanlarından oluşan bir heyet de katıldı.
