2-8 Ağustos 2022 tarihlerinde Şuşa'da düzenlenen III. Diaspora Gençlik Yaz Kampı'nın katılımcıları ile bir araya gelen tanınmış sosyal ve siyasi şahsiyetler, bilim adamları ve sanatçılar izlenimlerini paylaştı.
Azerbaycan’ın eski Başbakan, eski Dışişleri Bakanı ve çeşitli ülkelerde Büyükelçi olarak çalışmış Hasan Hasanov, Şuşa'da III. Yaz Kampı düzenleme fikrini çok beğendi: "Katılımcılar mükemmeldi. Diğer ülkelerde yaşamalarına rağmen, tüm çocuklarda Vatan konseptine uyumluluğun yüksek seviyede olduğu görülüyor. Bu etkinliğe büyük bir keyifle katıldım ve soruları büyük bir heyecanla yanıtladım. Bu panelin düzenlenmesi çocukların diplomatik ve tarihi bilgilerini artırma fırsatı olacaktır.
Azerbaycan'ın Bosna Hersek Büyükelçisi ve eski Dışişleri Bakanı Vilayat Guliyev de Yaz Kampı'nın Azerbaycan diasporası gençlerinin diplomasi ve tarih hakkındaki algılarını artırmada olumlu bir etkisi olduğunu kaydetti: "Gençlerle birkaç kez temasa geçtim. Son yıllarda ben gençlerle bu tür temasları birkaç defa gerçekleştirdi. Dolayısıyla da bu tür etkinliklerin artması gerektiğine inanıyorum. Devlet Diaspora Komitesi son zamanlarda diaspora ile çalışma alanında bir canlanma yarattı. Gerek yaz okulları gerekse farklı ülkelerde Azerbaycan Evleri’nin açılması övgüye değerdir. Budapeşte'de açılan Azerbaycan Evi, orada yaşayanların ortak yuvası haline geldi bile. Gençler ve öğrenciler burada çeşitli etkinlikler düzenliyor. Genel olarak bu olumlu bir deneyimdir. Bunun daha da geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması gerekiyor. Bu tür projeler yaygınlaştırılmalı, sadece diaspora gençlerine değil, çeşitli alanlarda çalışan diaspora gençlerine de seminerler verilmesi iyi olur."
Milli Meclis Üyesi, AMEA’nın Kafkas Araştırmaları Enstitüsü Müdürü, Prof. Dr. Musa Kasımlı, 50 ülkeden 115 gencin katıldığı kampı Devlet Diaspora Komitesi'nin büyük projesi olarak nitelendirdi: Ruhumuzun şehri Şuşa'da Azerbaycanlıların ve dost milletlerin temsilcisi olan birçok genç, Azerbaycan'ın iç ve dış siyaseti hakkında konferanslar dinlemesi, bir taraftan onların Azerbaycan’ı yakından tanımasına, öte yandan Dünya Azerbaycanlılarının birleşmesi yolunda çok ciddi bir adımdır. Bu gençlerin yaşadıkları ülkelerde farklı milletlerden arkadaşları var. Bu olaydan sonra bu gençler birbirleriyle temas halinde olacak ve Azerbaycan diasporası niteliksel olarak yeni bir aşamaya girecek. Bu kampa seçilen gençlerin çoğu üniversite mezunu ve üniversite öğrencisi. Bunlar arasında çeşitli mesleki alanlardan insanlar var. Onlara başarılar diliyorum. Devlet Diaspora Komitesi ve Fuad Muradov'un şahsen çok başarılı bir proje yürüttüğüne inanıyorum."
Azerbaycan Milli İlimler Akademisi'nden (AMEA) Ziya Bünyadov'un adını taşıyan Şarkiyat Enstitüsü çalışanı, Prof. Dr. Solmaz Tohidi, gençlerle ikinci kez bir araya geldiği yaz kamplarında olduğunu söyledi. Devlet Diaspora Komitesi tarafından yurtdışında yaşayan Azerbaycanlı gençlerin kampları tutması benzersiz bir projedir ve Azerbaycan'ın geleceği için çok önemlidir. Bu kamplar Azerbaycan'ı yurt dışında temsil edecek gençler için bir eğitim süreci olarak değerlendirilebilir. Burada gençlere vatan kavramı anlatılıyor. Bu kampların Azerbaycan'ın farklı bölgelerinde yapılması da çok doğru bir adım. Böylece gençler Azerbaycan'ı daha iyi tanıyor. İkinci konu ise bu topraklara olan bağlılıklarını güçlendirmek, vatan sevgisi ve kalplerinde sorumluluk duygusu yaratmaktır. İnsan vatanının ne şekilde bu güne geldiğini bildiğinde sorumluluk duygusu doğar ve kendini Anavatan'ın bir parçası olarak görür. Şamahı Yaz Kampı’nda da gençlerle tanıştım. Kamplara en aktif ve vatansever gençlerin ilgi duyduğunu söyleyebilirim. Panel sırasında gençlerin mikrofonu alıp düşüncelerini bizimle paylaşmaları çok güzeldi. Avrupa ülkelerinin vatandaşı olan gençler burada vatanlarının tarihini öğreniyor ve ayrıca ülkemizden Avrupa'ya gerekli bilgileri alıyorlar. Bilim adamlarını buraya davet ediyorsunuz. Bilgilerini gençlerle paylaşıyorlar. Burada ciddi bir ilgiden bahsediyoruz, acı ve duygu yok. Katılımcıların hepsi benden bir kitap istedi. Bu onların tarihimize olan ilgileridir. Gençlerde bu ilgi uyandırılmalıdır. Bu etkinliğin harika sonucunu birkaç yıl içinde kesinlikle göreceğiz."
"Azerbaycanfilm" film stüdyosu genel yayın yönetmeni, film eleştirmeni, Yönetmen, Sanatçı Ayaz Salayev, kampın çok faydalı bir etkinlik olduğunu belirterek, "Bu etkinlik çok iyi organize edilmişti, her şey düşünülmüştü. Bu şaşırtıcı ve inanılmaz bir duygu - dünyanın her yerinden genç Azerbaycanlılar Şuşa'yı ziyarete geldiler. Burada Meksika'dan, Almanya'dan ve hatta Pakistan'dan gençlerle tanıştım. Bu etkinlik sayesinde bu gençler tarihi vatanlarıyla daha yakından bağlantılılar. Başka ülkelerin vatandaşı olmalarına rağmen kendilerini Azerbaycanlı olarak görüyorlar. Bu gerçek Azerbaycan diasporasının oluşumunda önemli rol oynayacaktır. Bu kampın Şuşa'da olması bir semboldür ve övgüye değerdir".
Azerbaycan Halk Sanatçısı sinema oyuncusu Şamil Süleymanlı'nın Şuşa'da herhangi bir etkinlik düzenlemesinin önemini artırdığına göre: "Bu açıdan bakıldığında, Devlet Diaspora Komitesi tarafından Şuşa'da yurt dışında yaşayan gençlere yönelik kampın düzenlenmesi övgüye değerdir. Devlet Diaspora Komitesi ve Haydar Aliyev Vakfı ile Yurtdışında yaşayan Azerbaycanlı gençlerin Şuşa'da toplanması, onlara çeşitli kurslar verilmesi, tanınmış bilim adamları ve kültürel şahsiyetlerle toplantılar düzenlenmesi ve Azerbaycan kültürünün tanıtılması büyük bir görevdir. Bu gençler konuşmacıları çok dikkatli dinliyorlar. Şuşa'da olmanın sevincini gözlerinde görebilirsin. Çünkü Şuşa sokaklarında yürümek, taşlarına ve toprağına dokunabilmek, ulu Bülbülün avlusunda yürümek, oradaki kuyudan su içmek, Şuşa'da derin ve tatmin edici nefes almak... Bu şans değil, büyük mutluluktur. "
Azerbaycan Ressamlar Birliği üyesi sanatçı Zohrab Dadashov da Diaspora Gençliği III. Yaz Kampı'nın manevi değerinin çok büyük olduğuna inanıyor: Azerbaycan hakkında tam bir fikir. Bu benim Şuşa'ya ilk ziyaretim. Çok güzel hislerim var, hislerimi kelimelerle ifade edemiyorum. Dünyanın farklı ülkelerinde yaşayan gençlerin benim gibi harika duygulara sahip olduğunu düşünüyorum. Etkinlik çerçevesinde gençlerle de tanıştım ve toplantımız çok ilginçti. Bunların arasında resim ve sanata meyilli az sayıda insan vardı. Azerbaycan'ın modern sanat ve sanat tarihi ile ilgili soru-cevap bölümü gerçekleştirildi ve gençlerle harika bir sohbet gerçekleştirildi. Gençlerin davranışlarından ve sordukları sorulardan, onları kampa seçme sürecinin çok iyi organize edildiği açıktır. Bir noktayı vurgulamak isterim ki gençlerin çoğu anadilimizi çok iyi konuşuyor. Bu mutluluk vericiydi."
Unutulmamalıdır ki Diaspora Gençliği I. Yaz Kampı "Cumhuriyetin 100. Yılı" sloganıyla Şeki'de, II. Yaz Kampı "Nasimi-650" ise 2019 yılında Şamahı'da gerçekleştirilmiştir.
