Türk Konseyi’ne ilk defa tam üye olarak katılan Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, zirvenin düzenlendiği 15 Ekim 2019 tarihinin Özbekistan için "tarihi bir gün" olduğunu vurguladı. Konuşmasında üye ülkeler arasında ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinin önemine değinen Mirziyoyev, ülkesinde son yıllarda ekonomik alanda elde edilen başarılardan bahsetti.
Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev konuşmasını şöyle sürdürdü: Öncelikle, bu toplantının organizasyonu ve bize gösterilen misafirperverliği için Azerbaycan halkına ve Ekselansları Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e derin şükranlarımı sunarım. Ekselansları, Kırgız Cumhuriyeti Devlet Başkanı Sooronbay Jeenbekov'u da geçen yılki Türk Dili Konuşan Devletlerin İşbirliği Konseyi'ndeki başarılı başkanlığı için tebrik ediyorum. Meslektaşlarımın görüşlerine katılarak kuruluşumuzun gelişiminde kilit rol oynayan Kazakistan Cumhuriyeti'nin Kurucu Cumhurbaşkanı, Elbaşı Nursultan Abişeviç Nazarbayev'in Türk Konseyi’nin Onursal başkanının seçilmesine desteğim tamdır. Ayrıca ödül için de tebrik ediyorum.
Hürmetli dostlar, bugün Türk Keneşi’nin güzel Azerbaycan topraklarında 10. yıldönümünü kutlamamız derin sembolik anlamlar da taşımaktadır. Bu, uluslararası yapının temeli burada, Azerbaycan’da atılmıştır. Bu bizim için de büyük bir tarihi olay, çünkü Özbekistan artık Türk Konseyi'nin tam üyesi olmuştur.
Değerli meslektaşlarım, ülkemizin Konsey’e katılımı, ve onun Türk Dünyası’ndaki rolü ve önemi hakkındaki içten görüşleriniz için teşekkür ederim. Kuşkusuz Özbekistan'ın kuruma katılımı doğal tarihsel süreçlerin bir sonucudur.
Bugün tam üye olarak tarihi köprüleri güçlendirdiğimiz için mutluyuz. Tarihi Özbekistan topraklarında bizim ortak tarihimizin şerefli sayfaları yazılmıştır.
Dünya tarihinin ve kültürünün gelişimine paha biçilmez bir katkı yapan akademisyenler ve düşünürler, Musa Harzazmi, Ahmed Fargani, Ebu Reyhan Biruni, İbn-i Sina, Mirza Uluğ bey gibi büyük akademisyenler ve mütefekkirler mukaddes dinimizin tarihinde parlak izler bırakmış büyük ilahiyatçılar İmam Burai, İmam Tirmizi, İmam Maturidi, Bahauddin Nakşband, Müthiş eserleri ile Türk Dünyası’nı birleştiren Ali Şir Nevai gibi büyük şairler bahşetmiştir. Sadece Özbek halkı değil, onlarla tüm dünya gurur duymaktadır.
Genç nesiller için bu manevi zenginliği korunması ve öğrenilmesi hepimizin görevidir. En önemlisi Türk Konseyi’ne katılımımız halkımızın çıkarlarını tam olarak karşılamaktadır. Bugün sadece kültürel ve manevi ilişkiler değil, aynı zamanda ticari ve ekonomik ilişkiler de yeni bir seviyeye ulaşmıştır. Geçtiğimiz üç yıl boyunca ülkelerimiz arasındaki karşılıklı ticaret hacmi neredeyse iki katına çıktı. Üç binden fazla ortak şirket kurulmuştur, ulaşım bağlantıları genişliyor, vizesiz turist seyahatleri artıyor ve halkların kardeşlik bağları güçleniyor.
Değerli Zirve katılımcıları, dikkatinizi gündemde yer alan aşağıdaki konulara çekmek istiyorum. İlk konu, Konsey toplantısının ana gündem konusunu da oluşturan ve Özbekistan da dahil olmak üzere tüm üye devletler için büyük önem taşıyan küçük ve orta ölçekli işletmelerin geliştirilmesidir. Geçtiğimiz üç yılda, ülkemizde stratejik açıdan önemli bir alan olan özel mülkiyet ve girişimciliğin geliştirilmesine öncelik verilmektedir. Sonuç olarak, bugün GSYİH içindeki payı % 59'dur. Geleceğimizi küçük işletmelerin ve özel girişimciliğin gelişimi ile ilişkilendirdik. Bu alanın geliştirilmesi, sırayla, yeni ulaştırma ve iletişim ağları, lojistik merkezleri ve binlerce iş yaratacaktır. Bu süreçte ülkelerin deneyimlerini aktif olarak kullanmak istiyoruz.
Girişimciler arasında doğrudan, karşılıklı anlayış ve güvene dayalı ilişkiler kurmak için en uygun koşulları yaratmanın öncelikli görevlerimizden biri olduğunu düşünüyoruz. İş dünyasının 500’den fazla temsilcisinin katılımıyla Taşkent’te bulunan Türkçe Konuşan Devletler İş Konseyi’nin yakın tarihli forumunun sonuçları da bu hedeflere ulaşmayı hedefliyor. Biz ortak teknoloji parkları, yenilikçi StartUp şirketleri ve girişim fonları kurulmasını teklif ediyoruz. Türk dili konuşulan ülkelerde ortak yatırım fonu oluşturmaya ve ticaret evleri açmaya hazırız.
İkincisi, Konsey üye devletlerinin nüfusunun %40'ından fazlası gençlerden ibarettir. Yetenekli ve eğitimli gençleri girişimciliğe çekmek amacıyla, Türk Konseyi içinde genç girişimciler için bir “Genç Girişimciler Forumu”nu oluşturmayı ve ilk toplantısını gelecek yıl Özbekistan'da yapmayı öneriyoruz.
Üçüncüsü, ülkelerimizdeki büyük ulaştırma ve iletişim projelerinin uygulanması, Orta Asya-Türkiye ulaşım koridoru yoluyla Avrupa, Çin ve Güney Asya pazarlarına erişim sağlamak için büyük imkanlar sunacaktır. Bu aynı zamanda, yeni Bakü-Tiflis-Akhalkalaki-Kars demiryolunun potansiyelini etkin olarak kullanılmak anlamına da gelmektedir. Biz transit ve lojistik merkezlerin kurulmasında Aktau, Türkmenbaşı, Elet, Samsun ve Mersin limanlarının modern altyapısının kuruması konusuyla da ilgilenmekteyiz. Ayrıca, ülkemizin sorumlu kuruluşlarının, Türk Konseyi topraklarında dış ticaret mallarının taşınmasında karşılıklı olarak anlaşılan ayrıcalıkların ve tercihlerin kullanılmasını birlikte değerlendirmelerini önermekteyiz.
Dördüncüsü, turizm alanındaki faaliyetlerimizi de destekliyoruz. Son üç yılda, Konsey’e üye devletlerden Özbekistan’ı ziyaret eden turist sayısı neredeyse iki katına çıkmıştır. Geçen yıl hazırlanan “Modern İpek Yolu” turizm programında aktif olarak yer almaya hazırız. Eminim ki, 2020 yılında tarihi Hiva şehrinin Türk Dünyası’nın kültürel başkenti ilan edilmesi, kardeş halklarımızın dostluğunu ve yakınlaşmasını daha da güçlendireceğine inanıyorum.
Değerli zirve katılımcıları, ilişkilerimizin daha da gelişmesinde kültürel ve insani ilişkileri önemli bir faktör olarak görüyoruz. Hepimiz, Yunus Emre, Ali Şir Nevai, Fuzuli, Mahtumgulu ve Abay gibi, Türk Dünyası’nın dahi şahsiyetlerinin çalışmalarına büyük saygı duyuyoruz. Ülkelerimizin her birinde kendi dillerinde 100 ciltlik "Türk Edebiyatının İncileri" dizisini yayınlamayı, böylece değerli manevi miraslarının tüm insanlar için daha erişilebilir olmasını öneriyoruz. Bu yayın, Konsey üyesi devletlerin literatürünün en iyi örneklerini içerecektir Ayrıca Konsey bünyesindeki Uluslararası Türk Akademisi'ne üye olmaya hazırız. Yine, çağdaş edebiyat ve sanat, tarih bilim ve mimarisinde büyük başarılara imza atan Konsey üyesi ülkelerin temsilcilerini teşvik etmek için TÜRKSOY Uluslararası Ödülü kurulmasını da öneriyoruz.
Sevgili dostlar, Türk Konseyi dönem başkanlığının Azerbaycan Cumhuriyeti'ne geçmesi vesilesiyle İlham Aliyev’i tebrik ediyorum ve bu sorumlu ve şerefli görevinde başarılar diliyorum.
