1990 yılının başlarında Ermenilerin artan toprak taleplerine ve Sovyet yönetimine tepki gösteren ve büyük protestolarla bunu ifade etmekten çekinmeyen Azerbaycan Türklerinin milli iradesini kırmak için Bakü'ye gelen Sovyet ordusu, 20 Ocak'ta aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 150'ye yakın sivili katletti, yüzlerce kişiyi yaraladı. Tanklar karşısında canlarıyla özgürlüklerini savunan ve yılmadan mücadele eden Azerbaycan Türkleri ne pahasına olursa olsun bağımsızlık yolunda geri adım atmayacaklarını dünyaya gösterdi.
20 Ocak 1990 tarihi Azerbaycan’da bağımsızlık uğruna akan şehit kanını ve Azerbaycan Türklerinin kahramanlığını simgelemesi açısından tarihi dönüm noktalarından biri olarak kabul ediliyor hafızalardaki canlılığını koruyor. Bu yıl, Azerbaycan’ın yanı sıra dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye’de 20 Ocak (Yanvar) Katliamı Türkiye’de birçok şehirde düzenlenen etkinliklerde anıldı.
Büyükelçi İbrahim: “Sadece Kara Günü Değil Aynı Zamanda Şerefli Bir Gün”
Azerbaycan'da 1990'da Sovyetler Birliği ordusunun sivilleri katlettiği "20 Ocak Katliamı" dolayısıyla Ankara’da "Azerbaycan'ın Bağımsızlığına Giden Yolda 20 Ocak 1990 Katliamı" konferansı düzenlendi. Azerbaycan'ın Ankara Büyükelçisi Hazar İbrahim, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesindeki konferansta yaptığı konuşmada, 20 Ocak'ın Azerbaycan'ın sadece kara günü değil aynı zamanda Azerbaycanlıların toparlandığı şerefli bir gün olduğunu söyledi. İbrahim, 20 Ocak öncesi ve sonrasında ülkesinin farklı bölgelerinde yaşanan olayları hatırladığını anlatarak, o dönem yaşananlarla ilgili uluslararası arenada yalnızca Türkiye'nin kendilerine destek verdiğini söyledi.
Metin Yıldırım: “Her Ortamda Bu Zulümler Antılmalıdır”
İstanbul Türkiye Azerbaycan Derneği (İSTAD) da 20 Ocak’ı anma etkinliği düzenledi. İSTAD Başkan Yardımcısı, Sosyal Bilimci Yazar Metin Yıldırım yapmış olduğu konuşmada tarih boyunca Türklerin soykırıma uğradığını belirterek “Türkler, Balkanlarda, Kafkaslarda, Anadolu’da, Orta Asya’da, Kıbrıs’ta, Kerkük’te, Doğu Türkistan’da soykırıma uğradılar. Bu zulümlerin dış sebepleri olmakla beraber en önemli nedenlerden birisi de birlik ve beraberliklerinin bozulmasıdır. Türkler zayıf olunca, zulüm görmeleri de kaçınılmaz oluyor. Çünkü her devletin Türklerle ayrı bir hesabı var. Bunlara fırsat vermemek için öncelikle büyük katliamları unutmamak gerekir. Gençlerimizin iyi yetiştirilmesi ve her ortamda uğradığımız bu zulümler anlatılmalıdır” dedi. Programa İstanbul AK Parti Milletvekili Şamil Ayrım Azerbaycan İstanbul Konsolosu Hayyam Daşdemirov, 21. İstanbul MHP Milletvekili Ahmet Çakar, Ak Parti Belediye Başkan Adayı Özgül Özkan Yavuz konuşma yaparak Azerbaycan’ın kederli ve mutlu gününde yanında olduklarını beyan ederek dayanışma mesajları verdi.
Kars Konsolosu Guliyev: “Azatlık Kıvılcımı O Gün Daha da Alevlenerek İnsanlarımızın Beyinlerinde ve Yüreklerinde Kesinleşmeye Başladı”
Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu da tarihe “Kanlı Yanvar” olarak geçen katliamda şehit edilen Azerbaycan Türklerini düzenlediği programla andı. Azerbaycan Kars Başkonsolosu Nuru Guliyev, “1990 yılının o kanlı gecesinde, Azerbaycan’da baş kaldırmış özgürlük idealini boğmak için Sovyet Orduları, Dönemin Devlet Başkanı Mihael Gorbaçov’un emriyle Bakü’ye girdi. Aynı gece yüzlerce insanımızı katlettiler. Bunun karşısında geri çekilmeyen milyonlarca insanımız Bakü meydanlarında toplandı ve şehitlerini törenlerle defnetti. Azatlık kıvılcımı o gün daha da alevlenerek insanlarımızın beyinlerinde ve yüreklerinde kesinleşmeye başladı. Katliamın ertesi günü Ulu Önderimiz Haydar Aliyev 1990 yılı 21 Ocak ayında Azerbaycan'ın Moskova’daki Büyük Elçiliğine giderek kati bir şekilde bu katliamı kanadı. Daha sonrada yıllarca hizmet ettiği SSCB’nin Komünist Partisinden istifa etti. Onda sonra da insanlarımız özgürlük mitingleri düzenlemeye başladı ve azadlık mücadelesi için lider arayışlarına başladı. Daha sonra da Ulu Liderimiz Haydar Aliyev, Nahçıvan’a geldi ve Ali Meclis’te milletvekili seçildi. Önce Nahçıvan Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanı, daha sonra da Azerbaycan'ın Milli Meclisine başkanlık yaptı. 1993 yılında da Azerbaycan'ın Cumhurbaşkanı seçilerek, Azerbaycan'ı mevcut durumundan kurtarmak ve bağımsızlığını kazanması için mücadele etmek için çalışmalara başladı” sözlerini dile getirdi.
Taşkınsu, TÜRKAZDER’in Anma Konferansında Türkiye’de Düzenlenen Azerbaycan’a Destek Gösterilerini Anlattı
20 Ocak 1990’da Sovyet Ordusunun Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı talebiyle meydanlara dökülen halka karşı yapılan katliam dolayısıyla Iğdır’da “20 Ocak Bakü Katliamı” konulu konferans düzenlendi. Konferansta, TÜRKAZDER Iğdır Şubesi Başkanı ve Azerbaycan Diaspora Gençleri Teşkilatı (ADG) üyesi İlteriş Kağan Taşkınsu, 20 Ocak Katliamı’nın ardından Türkiye’de düzenlenen Azerbaycan’a destek mitingleri ile ilgili sunum yaptı.
Ünsal: “Azerbaycan’da Bir Kahramanlık Destanı Yazıldı”
Iğdır’da Atatürk Caddesi Zübeyde Hanım Bulvarında düzenlenen anma programı ise şehitler için saygı duruşu ve Ehli Beyt Alimler Derneği üyesi Behlül Salmanlı’nın Kuran-ı Kerim okumasıyla başladı. Türkiye Azerbaycan Dostluk Dernekleri Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı Serdar Ünsal, ”20 Ocak olayları Ermenistan ve Sovyet ordularının fark gözetmeksizin onlarca masum insanı katlettiği gündür. 20 Ocak Azerbaycan Kahramanlık Destanı… ‘Hürriyet hürriyet’ diye haykıran Türklerin şehit edildiği gün... Bundan 29 sene önce Azerbaycan’da bağımsızlık mücadelesi verildi ve bir kahramanlık destanı yazıldı. Sokaklara dökülen halk, tüm dünyaya ‘Bir kere yükselen bayrak bir daha inmez’ diye haykırdı…” diye konuştu.
